اصطلاح نئوبانک برای نسل جدید مؤسسات مالی و بانکی به کار برده می‌شود که سعی دارند مدل کسب‌وکار بانک را از پایه مورد بازنگری و خلق مجدد قرار دهند. در این نوع بانک‌ها شعبه فیزیکی، معنا و کارکرد سابق خود را از دست می‌دهد و هر آنچه کاربران نیاز دارند، از افتتاح حساب، برداشت و پرداخت پول گرفته تا اخذ وام و اعتبارسنجی، همگی با مراجعه به اپلیکیشن نئوبانک انجام می‌شود.
درواقع توسعه اینترنت و پیشرفت روزبه‌روز تکنولوژی تلفن همراه از یک طرف و مشقت‌های مراجعه حضوری به بانک از طرف دیگر، بشر را به‌سمت تسهیل انجام امور بانکداری سوق داده است؛ به همین دلیل در سال‌های گذشته شاهد کم‌رنگ‌شدن نقش بانک‌های سنتی در زندگی مردم هستیم. این درحالی است که خبری از حذف بانک‌ها نیست بلکه هر روز پله جدیدی از صنعت بانکداری ساخته شده و جلوی راه بشر قرار می‌گیرد.
نئوبانک چیست؟
نئوبانک در لغت به معنای «بانک جدید» است و ریشه آن از کلمه یونانی νεος (neos) به معنی «جدید» می‌آید و همچون چتری است بر سر نسل جدید فین‌تک که خدمات بانکی دیجیتال و پیشرفته ارائه می دهند و هدف آن ساده‌سازی و سهولت در خدمات بانکداری برای مشتریان است. به بیان دیگر نئوبانک نوعی بانک است که توسط استارت‌آپ‌های فعال در حوزه تکنولوژی‌های مالی راه‌اندازی می‌شود، هیچ شعبه فیزیکی ندارد، کاملاً آنلاین بوده و تنها راه ارتباطی با آن تلفن همراه است. درواقع نئوبانک‌ها باید و می‌خواهند که تمامی سرویس‌های بانکی مرسوم و حتی خدمات را بدون داشتن شعبه فیزیکی انجام دهند.
بازکردن حساب در این بانک‌ها به‌نسبت بانک‌های سنتی به‌راحتی و بی‌دردسرتر و تنها با ایجاد یک حساب کاربری از طریق تلفن همراه میسر است. این بانک‌ها برخلاف شعب فیزیکی بانک‌ها به نحو کاربرپسندتری طراحی شده‌اند و از رابط‌های کاربری متناسب با نیاز کاربران برخوردارند. نئوبانک‌ها این راحتی و سهولت را حتی در بحث پرداخت‌های بین‌المللی و چالش‌هایی که برای بانک‌های سنتی وجود داشت، اعم از تعویض کارت و غیره را، برطرف کرده و عملا بستری آسان را برای معاملات بین‌المللی فراهم کرده‌اند.
تاریخچه نئوبانک
با توسعه اینترنت در اوایل دهه ۱۹۹۰، بانک‌های سنتی به فکر راه‌‌حل‌هایی برای ارائه خدمات آنلاین به مشتریان خود افتادند. قابل درک است که آنها در ابتدای راه محدودیت‌های زیادی داشتند. با پیشرفت فناوری و با بهبود کیفی سایت‌های اینترنتی، کم‌کم برخی از بانک‌ها توانستند از طریق سایت‌هایشان قابلیت افتتاح حساب، پرکردن فرم‌های بانکی و درخواست وام را به‌صورت آنلاین برای مشتریان خود فراهم کنند. این‌ها همان خدماتی هستند که ما امروزه آنها را به نام «بانکداری الکترونیک» می‌شناسیم. خدمات بانکداری الکترونیک که سال‌ها رواج یافته بود درنهایت منجر به تولد و پیدایش بانکی شد که دیگر نه یک ساختمان با دیوارهای آجری، بلکه فقط یک بستر اینترنتی است: «نئوبانک». درواقع نئوبانک از دل خدمات بانکداری الکترونیک زاده شده است. نئوبانک یک بانک کامل است که تمام خدمات بانکداری الکترونیک و امور مالی آنلاین را بدون شعبه‌های فیزیکی ارائه می‌دهد.
اصطلاح نئوبانک برای اولین بار در سال ۲۰۱۷ برای توصیف ارائه‌دهندگان خدمات مالی مبتنی بر فناوری‌های نوین که بانک‌های سنتی را به چالش می کشند، به کار برده شد اما مفهوم خود نئوبانک، بین سال‌های ۲۰۱۳ تا ۲۰۱۵ ظهور کرد و با ایجاد میدان رقابت با بانکداری سنتی، نیاز به شعبه‌های فیزیکی بانک را کنار زد و اکنون در برخی کشورهای جهان تصویری متفاوت از بانکداری آفریده است.
تفاوت نئوبانک با بانک‌های سنتی
بدیهی‌ترین تفاوت نئوبانک با بانک‌های سنتی نحوه دسترسی است. درواقع در بانکداری سنتی مشتری حتما برای انجام امور بانکی خود باید به یکی از شعب بانک مراجعه کند درحالی که نئوبانک امکان انجام امور بانکی را از طریق تلفن همراه فراهم کرده است. بنابراین لازم است نئوبانک‌ها هر آنچه شعبه‌های فیزیکی بانک‌ها به مشتریان خود ارائه می‌دادند را بر بستر یک پلتفرم نرم‌افزاری آنلاین روی گوشی‌های تلفن همراه به‌صورت یکپارچه فراهم کنند.
نئوبانک‌ها چه خدماتی ارائه می‌دهند؟
از این رو خدماتی همچون بازکردن انواع حساب پس‌انداز و جاری به‌صورت آنلاین، برداشت و انتقال وجه و پرداخت با سرعت بالا، صدور انواع کارت بانکی، پرداخت و انتقال وجه، ارائه خدمات وام به‌صورت آنلاین برای اشخاص و کسب‌وکارها، ارائه خدمات امنیت، سپرده و ارائه انواع خدمات بیمه‌ای اعم از بیمه خودرو، بیمه موبایل، بیمه سفر و بیمه پزشکی از جمله اصلی‌ترین خدماتی است که توسط نئوبانک‌ها ارائه می‌شود.
تفاوت نئوبانک با شعب دیجیتال بانک‌ها
در چند سال اخیر با توسعه روزافزون خدمات دیجیتال، بانک‌های سنتی به فکر ایجاد شعبه‌های دیجیتال افتادند. این شعبه‌ها مثل نئوبانک‌ها خدمات بانکی را به شکل آنلاین ارائه می‌دهند. با این تفاوت که شعب دیجیتال توسط بانک‌هایی راه‌اندازی می‌شود که دارای شعب فیزیکی هستند. نئوبانک‌ها در دنیا اما در قالب یک استارت‌آپ اغلب مستقل کار خود را شروع می‌کنند.
تفاوت دیگر به رویکرد کلی نئوبانک‌ها برمی‌گردد که روی ارائه تجربه لذت‌بخش به مشتریان متمرکز است. بانک‌های سنتی که شعب دیجیتال را تأسیس می‌کنند، پس از انتقال خدمات روی یک اپلیکیشن، کار را تمام‌شده می‌دانند، درحالی که نئوبانک‌ها با تحلیل بیگ‌دیتا و استفاده از هوش مصنوعی، خدمات شخصی‌سازی‌شده‌ای به هر مشتری ارائه می‌دهند. مثلاً مشتریانی که حجم خاصی از تراکنش ماهانه را دارند، می‌توانند وام‌ها و اعتبارات ویژه‌ای دریافت کنند.
نئوبانک‌ها چه مزایا و چه معایبی دارند؟
ورود و گسترش نئوبانک‌ها تحول بزرگی را در عرصه بانکداری رقم زد و باعث شد طیف وسیعی از قابلیت‌ها و مزیت‌ها در دسترس مشتریان قرار گیرد. قابلیت‌هایی که تا پیش از این به‌سختی و با هزینه زیادی به کاربران ارائه می‌شد و حالا به کمک نئوبانک‌ها ساده‌تر و کم‌هزینه‌تر شده است. از مزیت‌های نئوبانک می‌توان به دسترسی و پشتیبانی ۲۴ساعته، کاهش هزینه‌ها، افزایش دقت و چابکی خدمات بانکی، کارمزد کمتر، دیتامحور و مشتری‌محوربودن، کاهش هزینه‌ها و… اشاره کرد.
در آن سوی ماجرا اما اینکه نئوبانک‌ها بدون اساسنامه هستند، شعبه فیزیکی ندارند و ارائه خدمات کمتر نسبت به بانک‌های سنتی از جمله معایب نئوبانک‌ها به شمار می‌روند.
پرسش و پاسخ
1- نئوبانک چیست؟
نئوبانک نوعی بانک است که توسط استارت‌آپ‌های فعال در حوزه تکنولوژی‌های مالی راه‌اندازی می‌شود، هیچ شعبه فیزیکی ندارد، کاملاً آنلاین بوده و تنها راه ارتباطی با آن تلفن همراه است.
2- نئوبانک با بانک‌های سنتی چه تفاوتی دارد؟
بدیهی‌ترین تفاوت نئوبانک با بانک‌های سنتی نحوه دسترسی است. درواقع در بانکداری سنتی مشتری حتما برای انجام امور بانکی خود باید به یکی از شعب بانک‌ها مراجعه کند درحالی که نئوبانک امکان انجام امور بانکی را از طریق تلفن همراه فراهم کرده است.
3- نئوبانک با شعب دیجیتال بانک‌ها چه تفاوتی دارد؟
شعب دیجیتال توسط بانک‌هایی راه‌اندازی می‌شود که دارای شعب فیزیکی هستند. نئوبانک‌ها در دنیا اما در قالب یک استارت‌آپ اغلب مستقل کار خود را شروع می‌کنند.
داتین
راهکارها
سرمایه‌های انسانی
ارتباطات