استفاده از ابزارهای بانکداری دیجیتال به بانک‌ها کمک می‌کند تا از هزینه‌های کمتر، زمان سریع‌تر و پیشنهادات شخصی‌سازی‌شده برای مصرف‌کنندگان بهره ببرند. بانک‌های دیجیتال به مشتریان هم این امکان را می‌دهند که برای مثال در هر زمان و هر جا که بخواهند در عرض چند دقیقه با گوشی هوشمند خود حساب باز کنند و البته عبور از فرایندهای سنتی به دیجیتالی، هزینه‌های عملیاتی خود بانک‌ها را هم کاهش می‌دهد.

بانک دیجیتال چیست؟

بانک دیجیتال به زبان ساده، بانکی است که به‌صورت آنلاین فعالیت می‌کند و خدماتی را که قبلا فقط در شعبه‌های فیزیکی بانک در دسترس بود، به مشتریان خود ارائه می‌دهد.

از سوی دیگر بانکداری دیجیتال شامل دیجیتالی‌کردن تمام محصولات، فرایندها و فعالیت‌های بانکداری سنتی برای ارائه خدمات به مشتریان از طریق روش‌های آنلاین است.

خدمات بانکداری دیجیتال چیست؟

خدمات بانکداری دیجیتال اغلب شامل عملیات و فعالیت‌هایی از جمله دریافت صورت‌حساب بانکی، برداشت نقدی، انتقال پول، مدیریت حساب پس‌انداز، افتتاح حساب بانکی دیجیتال، مدیریت وام، پرداخت قبض، مدیریت چک و نظارت بر سوابق معاملات می‌شود؛ یعنی تمامی خدمات بانکداری سنتی با بانکداری دیجیتال به‌صورت 24 ساعته روی تلفن‌های همراه، رایانه‌ها و دستگاه‌های هوشمند، بدون نیاز به حضور مشتری در شعبه بانک در دسترس است.

تفاوت بانکداری دیجیتال و آنلاین

باید به این موضوع اشاره کرد که اگرچه ممکن است دو اصطلاح بانکداری دیجیتال و آنلاین قابل تعویض به نظر برسند، اما درواقع تفاوت‌های اساسی بین آنها وجود دارد.

بانکداری آنلاین فقط شامل برخی از تراکنش‌های اصلی بانکداری است؛ بانکداری آنلاین معمولا از طریق اینترنت قابل دسترسی است و عملکردهای اساسی بانکی مانند مدیریت حساب و دسترسی به صورت‌حساب را فراهم می‌کند. قابلیت‌های یک سیستم بانکداری آنلاین محدود است و نمی‌توان آن را به‌سرعت برای ارائه خدمات بانکی اضافی به مصرف‌کنندگان گسترش داد.

درحالی که سیستم‌های بانکداری دیجیتال بسیار انعطاف‌پذیرتر است و به بانک‌ها اجازه می‌دهد تا ویژگی‌های بانکی را بسیار سریع‌تر از سیستم‌های سنتی گسترش دهند. همچنین بانکداری دیجیتال بر خدمات مبتنی‌بر وب و ‌APIها متکی است تا سطوح بالایی از کارایی هزینه، امنیت و انعطاف‌پذیری را برای بانک‌ها و مشتریان آنها فراهم کند. راه‌حل‌های بانکداری مدرن، یک سفر کاملا دیجیتالی را برای مشتری امکان‌پذیر کرده و تحلیل‌های کلیدی را تسریع می‌کند.

البته یک اصطلاح دیگر وجود دارد که اغلب با بانکداری آنلاین و دیجیتال اشتباه گرفته می‌شود؛ بانکداری موبایلی. بانکداری موبایلی را می‌توان به‌عنوان خدماتی تعریف کرد که توسط یک بانک به مشتریانش ارائه می‌شود و آنها را قادر می‌سازد تا تراکنش‌ها را از طریق دستگاه‌های تلفن همراه خود بدون نیاز به مراجعه به شعبه بانک انجام دهند.

بنابراین، از بین این سه مفهوم، بانکداری دیجیتال مفهومی بسیار گسترده‌تر است و روی شناخت مشتری و رفتار او متمرکز است؛ یعنی ارائه خدمات مشتری‌محور است نه محصول‌محور.

مزایای بانکداری دیجیتال برای مصرف‌کنندگان

با ورود بیشتر و بیشتر بانک‌های دیجیتال به بازار، درک این نکته مهم است که چگونه راه‌حل‌های مدرن بانکداری دیجیتال آنها را قادر می‌سازد خدمات بهتر و ارزان‌تری نسبت به رقبای سنتی ارائه دهند. در اینجا به مهم‌ترین مزایای بانکداری دیجیتال اشاره می‌کنیم:

1- صرفه‌جویی در هزینه: بانک‌های سنتی زمان و منابع زیادی را در امور چک و حسابداری صرف می‌کنند. نرم‌افزار بانکداری دیجیتال با حذف فرایندهای اضافی، هزینه‌های عملیاتی را به میزان قابل توجهی کاهش می‌دهد. سیستم‌های بانکداری دیجیتال با خودکارسازی فرایندهای مرتبط با تراکنش‌های مالی روزانه، بسیاری از کارها را از بانک‌ها حذف می‌کنند. دیجیتالی‌شدن، تعداد مراحل و افراد درگیر در معاملات را کاهش می‌دهد و از خطر اشتباهات مالی پرهزینه می‌کاهد.

2- کاربری بهبودیافته: پروتکل‌های  KYCیا Know Your Customer (مشتری‌ات را بشناس) و AML  یا Anti-money laundering (ضدپولشویی)، بانک‌های دیجیتال و مشتریان را قادر می‌کند تا در عرض چند دقیقه از هر دستگاه دارای اینترنت، حساب باز کنند. سیستم‌های تائید هویت و ارزیابی ریسک بانک‌ها را قادر می‌سازد تا به‌سرعت و آسانی به مشتریان خدمت‌رسانی کنند و به افرادی که مشتری بانک نیستند اجازه دسترسی به خدمات مالی را می‌دهد.

3- بی‌زمانی و بی‌مکانی: مزیت اصلی این نوع بانکداری این است که هر ساعتی از شبانه‌روز در دسترس است. این بدان معناست که مشتریان می‌توانند هر معامله‌ای را از هر کجا انجام دهند و به طیف گسترده‌ای از خدمات دسترسی داشته باشند.

4- شخصی‌سازی بیشتر: نرم‌افزار بانکداری دیجیتال، استراتژی‌های شخصی‌سازی پیچیده‌ای را که توسط هوش مصنوعی (AI) و یادگیری ماشین (ML) ارائه می‌شود، امکان‌پذیر می‌سازد. بانک‌ها می‌توانند گزینه‌های مالی مرتبط، ابزارهای تعاملی و منابع آموزشی را در زمان مناسب به مشتریان ارائه دهند. تجزیه‌وتحلیل هزینه‌ها، یادآوری‌ پس‌انداز و بسیاری از ابزارهای دیگر به اطلاع‌رسانی و جذب مشتریان کمک می‌کند.

5- ویژگی‌های خاص: بانک‌های دیجیتال درحال حاضر دارای ویژگی‌های بسیاری هستند که بانک‌های سنتی مستقر به‌سادگی نمی توانند ارائه دهند، مانند خرید ارزهای دیجیتال و طلا یا سرمایه‌گذاری در بازارهای سهام به‌صورت مستقیم در برنامه بانکی. مشتریان بانکداری آنلاین و موبایلی همچنین می‌توانند فورا تنظیمات امنیتی و محدودیت‌های تراکنش خود را تغییر دهند.

انواع بانک‌های دیجیتال

1- نئوبانک (Neobank): نئوبانک یک بانک دیجیتالی است که به‌صورت آنلاین و بدون حضور فیزیکی فعالیت کرده و امکان دسترسی از راه دور به خدمات خود را از طریق اپلیکیشن موبایل برای مشتریان خود فراهم می‌کند. بسیاری از نئوبانک‌ها مجوز بانک ندارند و با یک بانک موجود برای عملیات دارای مجوز بانک شریک می‌شوند؛ به این معنی که مشتریان آنها باید حسابی در بانک شریک ایجاد کنند.

2- چلنجربانک (Challenger bank): این اصطلاح در بریتانیا سرچشمه گرفته و به بانکی اشاره دارد که موسسات بانکی سنتی را «به چالش می‌کشد»؛ البته آنها حضور فیزیکی را نیز علاوه‌ بر عملکرد فین‌تک حفظ می‌کنند. چلنجربانک برای کاربر نهایی کاربرپسندتر و مقرون به صرفه‌تر است و بر مخاطبانی تمرکز می‌کند که موسسات مالی بزرگ از آنها پشتیبانی نمی‌کنند.

3- شرکت‌های مالی غیربانکی (Nonbank): همان‌طور که از نام آن پیداست، این‌ها موسسات غیربانکی هستند که خدمات مالی ارائه می‌کنند، برای مثال، وام‌های ساده یا وام مسکن؛ اما همزمان سپرده نمی‌پذیرند یا حساب‌های چک و پس‌انداز ارائه نمی‌دهند.

در پایان باید گفت درحال حاضر بسیاری از بانک‌ها درحال بررسی پتانسیل نسل بعدی پلتفرم‌های اصلی بانکداری هستند. تجارب بانکداری دیجیتال، بانک‌های مستقر را مجبور می‌کند تا فناوری‌های قدیمی را در کسب‌وکار اصلی خود مورد بررسی مجدد قرار دهند.

پرسش و پاسخ

1- بانک دیجیتال چیست؟

بانک دیجیتال به زبان ساده، بانکی است که به‌صورت آنلاین فعالیت می‌کند و خدماتی را که قبلا فقط در شعبه‌های فیزیکی بانک در دسترس بود، به مشتریان خود ارائه می‌دهد.

2- بانکداری دیجیتال چه خدماتی ارائه می‌دهد؟

خدمات بانکداری دیجیتال اغلب شامل عملیات و فعالیت‌هایی از جمله دریافت صورتحساب بانکی، برداشت نقدی، انتقال پول، مدیریت حساب پس‌انداز، افتتاح حساب بانکی دیجیتال، مدیریت وام، پرداخت قبض، مدیریت چک و نظارت بر سوابق معاملات می‌شود.

3- انواع بانک‌های دیجیتال را نام ببرید.

نئوبانک‌ها، چلنجربانک‌ها و شرکت‌های مالی غیربانکی از انواع بانک‌های دیجیتال هستند.