زمانی که داتین در ابتدای سال ۹۸ به صورت رسمی به عنوان شرکت طرف‌قرارداد برای طراحی و پیاده‌سازی کر بانک سپه انتخاب شد، بسیاری تصور می‌کردند که این پروژه با توجه به ابعاد بانک سپه و پیچیدگی‌هایی که پس از ادغام بانک‌ها در دل بانک سپه به‌وجود آمده، اجرایی نمی‌شود؛ اما حال پس از دوسال مدیرعامل داتین، محمد نژاد صداقت اعلام می‌کند که تقریبا ۹۰ درصد این پروژه به اتمام رسیده است و در فرصت باقی‌مانده این طرح کامل می‌شود. مصاحبه با نژاد صداقت در شنبه روزی، پشت صفحه مانیتور و از طریق اسکایپ انجام شد. درست در روزهایی که تقریبا یک‌سال از ورود کرونا به ایران گذشته بود و مدت زمان دورکاری بسیاری از شرکت‌ها از جمله داتین به یک سال می‌رسید. وقتی از نژاد صداقت با لحن شوخی پرسیدم «مدیران دور کار نمی‌شوند؟» او نیز با لحنی شوخ پاسخ داد که « مدیران باید حضور پیدا کنند تا کارمندان به صورت دورکار کار کنند.»
پروژه بانک سپه به نوعی شکل فعالیت داتین را تغییر داد، با توجه به انتقال کر سپه می‌توان گفت که این پروژه به اتمام رسیده است؟
در پروژه سپه بخش عمده کار انجام شده اما هنوز کامل نشده است. ما در پروژه سه حوزه کلی داریم؛ حوزه منابع که شامل سپرده‌ها، کارت، سوئیچ و هر آن چیزی است که به سپرده‌ها و منابع بانک مرتبط است، حوزه مصارف نیز تسهیلات، ضمانت‌نامه و بحث‌های اعتباری بانک؛ حوزه سوم، حوزه ارزی است.
بخش عمده این پروژه (بیش از ۷۰ درصد) مربوط به حوزه منابع است که کار آن بخش تمام شده است. محصولات جدید و کار جدید در حوزه مصارف در سیستم داتین انجام می‌شود اما مهاجرت تسهیلات قدیمی به سیستم داتین هنوز انجام نشده است. البته بانک‌های دنیا سیاست‌های متفاوتی را دربرابر این موضوع اتخاذ می‌کنند. تسهیلات یک عمری دارد و بعد از آن دیگر پرونده بسته می‌شود؛ به همین دلیل خیلی از بانک‌ها پرونده‌های قدیمی را به سامانه جدید مهاجرت نمی‌دهند. طبق آماری که ما از بانک گرفتیم، تا پایان سال ۱۴۰۰ نزدیک به ۷۰ درصد تسهیلات بانک مستهلک می‌شود و تنها ۳۰ درصد از تسهیلات قدیمی باقی می‌ماند. اما در حوزه ارزی، به دلیل وضعیت تعاملات بین‌المللی کشور به‌واسطه تحریم‌ها در سال‌های اخیر، فعالیت خیلی زیادی در زمینه ارز در بانک سپه انجام نشده است. این حوزه از اولویت پایینتری برخوردار است. به‌طور کلی در پروژه سپه، از نظر ما بیش از ۹۰ درصد کار انجام شده و چند درصد بیشتر تا پایان پروژه و مهاجرت کامل باقی نمانده است.
بانک‌هایی که در هم ادغام شده‌اند به چه صورت است؟ در شرایط فعلیچه میزان تراکنش به صورت روزانه روی core سپه انجام می‌شود؟
وضعیت تراکنش‌های شتابی بانک سپه ماهی ۲۵۰ میلیون تراکنش است. از سوی دیگر، مشتری انتظار دارد که پس از این ادغام در بیش از ۴ هزار شعبه دیگری که تابلوی بانک سپه بالای آن نصب است همان خدمات و سرویس‌ها را دریافت کند اما ادغام سیستمی فرایند کوتاهی نخواهد بود. برای مثال پنج سامانه بانکی وجود دارد که باید محصولات آنها شناسایی و داده‌های مشتریان و سپرده‌ها تصفیه شود تا مهاجرت انجام گیرد. تصمیم ویژه‌ای که توسط بانک سپه گرفته شد این بود که یک سامانه تحت عنوان ESB برای حدود ۲۰ سرویس عمده‌ای که مشتریان در شعب بانک دریافت می‌کنند، طراحی شود به گونه‌ای که هر یک از بانک‌ها با اتصال به کر خودشان بتوانند سرویس‌های عمده مشتریان را ارائه کنند. برای مثال یک مشتری با مراجعه به بانک سپه، از یک حساب در بانک حکمت قدیم به یک حساب در بانک انصار قدیم پول جابه‌جا کند. این یک کار منحصربه‌فرد بود که قبلا نمونه آن در کشور وجود نداشت. ما شتاب را برای تراکنش‌های مبتنی بر کارت داریم اما برای تراکنش‌های مبتنی بر حساب چنین سامانه‌ای در کشور وجود ندارد که به‌صورت کاملا آنلاین خدمات بین حساب و وصول چک و….را مدیریت کند. این سامانه ویژگی‌های منحصر بفردی دارد، مثلا برای تراکنش‌های با مبلغ بالا کار بسیار پیچیده‌تر است؛ چراکه لازم است یک فرآیند چند مرحله‌ای صورت گیرد و انجام تراکنش نیازمند امضای اولیای شعب است. کلیه این قابلیت‌ها پیاده‌سازی شده و از چند ماه پیش عملیاتی است. مشتری با این سامانه چند سرویس اصلی را که از شعب انتظار داشت دریافت می‌کند. در حال حاضر روزانه بین ۳۵۰ هزار تا ۴۵۰ هزار فراخوانی سرویس در این سامانه انجام می‌شود.
زمانی که همکاری داتین و بانک سپه مطرح شد این موضوع پیش آمد که بانک سپه بخشی از سهام داتین را خریداری می‌کند. از طرفی هم در حال حاضر بحث ورود داتین به بورس مطرح است. آیا همچنان سپه مشتری داتین است؟ یا پس از اینکه داتین وارد بورس شد اقدام به خرید سهم می‌کند؟ یا کلا این موضوع کنار گذاشته شده است؟
ما در توافقی که با بانک سپه داشتیم سه گزینه مطرح شد. یکی اینکه بانک سپه درصورت نیاز بتواند کد منبع (سورس) محصولات را خریداری کند. گزینه بعدی انتقال بخشی از سهام داتین به بانک سپه بود و سومین گزینه سهام‌داری داتین و بانک سپه در یک شرکت مشترک. البته اینجا منظور از بانک سپه، شرکت امید به نمایندگی از بانک سپه است. برای هر سه منظور لازم است مناسبات مالی و قرادادی آنها طی شود. نهایتا تصمیم بانک سپه این بود که گزینه شرکت مشترک را انتخاب کنند. به همین‌منظور یک شرکت مشترکی بین داتین و شرکت امید تشکیل می‌شود و در این شرکت مشترک یک کسب‌وکارهایی تعریف و همکاری آغاز می‌شود.
در این شرکت قرار است چه فعالیت‌هایی پیگیری شود؟
هنوز چگونگی فعالیت این شرکت نهایی نشده اما مباحثی که روی میز وجود دارد نشان می‌دهد که بحث بانکداری باز در این شرکت مطرح است. همچنین قرار است کلیه کسب‌وکار‌های مرتبط در زمینه API Banking به این شرکت جدید منتقل شود.
چه زمانی این پروژه به شرکت امید تحویل داده می‌شود؟
این پروژه ۳۶ ماهه است. ۱۸ ماه اول آن مهاجرت و بهره‌برداری بود که ما زودتر از موعد آن را به انجام رساندیم. طبق قرارداد، ما تا شهریورماه ۱۳۹۹ فرصت داشتیم تا ۱۸ ماه اول را تمام کنیم که خوشبختانه در تاریخ ۲۰ تیرماه پروژه به بهره‌برداری رسید. ۱۸ ماه دوم بحث پشتیبانی و نگهداری سامانه است که این مرحله آغاز شده و درحال پیش‌روی است. در پایان ۱۸ ماه دوم که مصادف می‌شود با پایان سال ۱۴۰۰ طبق قرارداد باید پروژه را به شرکت امید تحویل دهیم و در نقش پشتیبانی لایه سوم و نگهداری محصول فعالیت کنیم.
منبع: ماهنامه پیوست
داتین
راهکارها
سرمایه‌های انسانی
ارتباطات