سوئیچ بانکی به‌عنوان یک نرم‌افزار، وظیفه تبادل اطلاعات را انجام می‌دهد. درواقع سوئیچ مانند یک واسطه بین نرم‌افزار، سخت‌افزار و پایگاه داده عمل می‌کند و پیام‌های مربوط بین تراکنش‌ها را بین دستگاه پذیرنده یعنی خودپرداز و مقصد تراکنش‌ها جابه‌جا می‌کند.

می‌توان سوئیچ را در یک تعریف ساده قراردادی بین شعبه‌های مجازی بانک دانست. این شعبه‌ها مانند شعبه‌های فیزیکی موجود در خیابان بوده و در شعبه‌های مجازی نیز مخاطب مردم و افرادی هستند که هر کدام از آنها دارای شماره کارت و شماره ترمینال مشخص هستند. در شعبه‌های فیزیکی برای احراز هویت مشتریان، از آنها کارت شناسایی یا تطابق امضا درخواست می‌شود درحالی که این کار در دنیای مجازی ممکن نیست. در شعبه مجازی احراز هویت به شکل رمز عبور انجام می‌شود و سوئیچ بانکی وظیفه اتصال بخش مجازی و فیزیکی شعبه بانک را بر عهده دارد.

وظیفه سوئیچ بانکی چیست؟

سوئیچ بانکی وظایفی همچون بررسی اصالت پیام‌ها، ثبت اطلاعات برای پیگیری، ارسال و دریافت اطلاعات و… را بر عهده دارد. تراکنش‌ها درواقع پیام‌های الکترونیک هستند که در خودپردازها ایجاد شده و در بین شبکه شتاب جابه‌جا می‌شوند. وظیفه اصلی سوئیچ، ایجاد و انجام تراکنش‌هاست.

موسسات و شرکت‌های مختلفی می‌توانند سوئیچ‌ها را بنویسند، به فروش برسانند و با استفاده از مجوز بانک مرکزی به شبکه شتاب متصل شوند. شبکه شتاب روی نقل‌وانتقال پول در سیستم بانکی و شبکه شاپرک روی نقل‌وانتقال پول در شبکه شرکت‌های خدمات پرداخت که اصطلاحا psp نامیده می‌شوند، نظارت دارند. از وظایف سوئیچ بانکی می‌توان به دریافت تراکنش ارسال‌شده از سمت پایانه‌های فروشگاهی، بررسی اصالت و صحیح‌بودن پیغام دریافتی از پایانه، ثبت اطلاعات مربوطه به‌منظور پیگیری درصورت مغایرت، ارسال اطلاعات دریافتی برای دریافت اجازه انجام تراکنش و ارسال پاسخ دریافتی به پایانه فروشگاهی اشاره کرد. همه این موارد جزو وظایف سوئیچ بوده و برای رعایت نکات ایمنی صورت می‌گیرد تا از افشای اطلاعات کاربران و بروز هرگونه تقلب جلوگیری شود.

چرا به سوئیچ بانکی نیاز است؟

ممکن است این سوال مطرح شود که چرا به‌جای استفاده از یک سیستم سوئیچ معمولی از سوئیچ بانکی استفاده می‌کنیم؟ باید گفت با پیشرفت تکنولوژی و دردسترس قرارگرفتن اپلیکیشن‌ها و دیگر پایانه‌های تراکنشی، تعداد کاربران این سیستم‌ها رو به افزایش است. از طرف دیگر به علت اهمیت سرعت و امنیت موضوعات مالی، قطعی چند دقیقه‌ای سیستم یا کندی آن می‌تواند صدمات جبران‌ناپذیری را وارد کند. به همین دلیل استفاده از سوئیچ بانکی می‌تواند انتخاب امن‌تری برای سیستم‌های مالی و بانک باشد؛ چراکه سوئیچ بانکی می‌تواند با مدیریت اطلاعات و انتقال آنها در میان لایه‌های مختلف شبکه از ایجاد اختلاف و کندی شبکه جلوگیری کند. به همین دلیل وجود یک سوئیچ باکیفیت برای هر بانک یک ضرورت است. بدون وجود این سیستم قطعا شبکه بانکی در زمان ترافیک بالا با مشکلات بسیاری مواجه خواهد شد.

انواع سوئیچ‌های بانکی

سوئیچ‌های بانکی در پرداخت‌های الکترونیکی انواع مختلفی دارند که شامل سوئیچ صادرکننده، سوئیچ پذیرنده، هاست، پایانه و فروشنده می‌شود. منظور از سوئیچ صادرکننده این است که صادرکننده کارتی که درواقع هویت مشتری است را چاپ کرده و رمز آن توسط سوئیچ تائید می‌شود. سوئیچ پذیرنده وسیله‌ای است که جمع‌کننده تراکنش‌هاست و کارتخوان در آن نصب می‌شود. همچنین هاست (Host) یک سامانه کامپیوتری است که به‌عنوان یک منبع از سمت بانک تهیه شده و اطلاعات مشتریان را در خود ذخیره می‌کند. پایانه یا ترمینال نیز درگاهی است که می‌توان خدمات بانکی را از راه دور از طریق آن انجام داد. درنهایت فروشنده، سازمان، واحد تجاری، فروشگاه یا هر موسسه‌ای است که ترمینال بانکی را در اختیار دارد و در محل کار خود از آن استفاده می کند.

مزایای سوئیچ بانکی

سوئیچ سرعت پردازش تراکنش‌ها را افزایش می‌دهد و باعث بالارفتن امنیت اعتبارسنجی تراکنش‌ها می‌شود. از سوی دیگر ارتباط بین سوئیچ‌ها را تسهیل و ریسک را به میزان صددرصد بررسی می‌کند. سوئیچ بانکی باعث می‌شود خطاهای انجام تراکنش به میزان تقریبا صددرصد کاهش پیدا کند، همچنین قوانین پرداخت را روی پردازش‌ها به‌صورت لحظه‌ای تعریف می‌کند. از دیگر مزایای سوئیچ بانکی مانیتورینگ قوی در پردازش‌ها و اطمینان خاطر از امنیت اطلاعات کاربران است. همچنین از واحدهای پولی جدید پشتیبانی می‌کند و نرخ‌های جدید در این سیستم تعریف می‌شوند. از طریق سوئیچ بانکی امکان اضافه‌کردن کانال‌ها و روش‌های جدید برای سرعت در تراکنش‌ها و امکان اضافه‌کردن قوانین تجاری در لحظه فراهم می‌شود.

سوئیچ بانکی می‌تواند تعداد تراکنش‌های بالا را پشتیبانی و امکان حذف خاموشی‌های سیستم با توجه به موقعیت‌های جغرافیایی و رفتار کاربران را فراهم کند. با سوئیچ بانکی امکان ارائه سرویس مطمئن‌تر به مشتریان و قابلیت حذف هزینه‌های ادغام با سیستم‌های دیگر فراهم می‌شود. افزودن سرویس‌های جدید در کوتاه‌ترین زمان، تست فرایندهای پرداخت در لحظه، قابلیت یک داشبورد مرکزی برای تمامی تراکنش‌ها، امکان یافتن تراکنش‌های سراسر جهان در لحظه، قابلیت دسته‌بندی پرداخت‌ها و اعمال قوانین مختلف روی هر دسته، قابلیت تعریف Block Ruls  برای تراکنش‌های غیرمجاز و قابلیت ایجاد روش‌های مختلف پرداخت مانند دستگاه عابربانک، کارت‌های بانکی و دستگاه کارتخوان بخش دیگری از مزایا و قابلیت‌های سوئیچ بانکی است که توانسته با بررسی تمامی جوانب، محیط امنی را برای انجام تراکنش‌های مالی افراد ایجاد کند.

چرا وجود سوئیچ بانکی ضروری است؟

تعداد کاربران سیستم‌های پرداختی روزبه‌روز بیشتر می‌شود و با این افزایش امکان قطعی و عدم پاسخگویی وجود دارد. از سوی دیگر به خاطر دلایلی مانند سرعت سرور، میزان تراکنش در یک بازه مشخص، یا منطقه جغرافیایی خاص و… عملیات با شکست همراه خواهد بود. به همین دلیل این سیستم‌ها باید به‌طور دائم یک ارتباط 24ساعته در تمامی روزها با ATM، موبایل‌بانک و… برقرار کنند. درواقع هرچقدر میزان روش‌های پرداخت بیشتر باشد احتمال خطا و عدم پاسخگویی بیشتر می‌شود که این موضوع نارضایتی مشتریان را به همراه دارد. در این شرایط سوئیچ بانکی سیستم را مدیریت می‌کند.

پرسش و پاسخ:

سوئیچ بانکی چیست؟

سوئیچ بانکی مانند یک واسطه بین نرم‌افزار، سخت‌افزار و پایگاه داده عمل کرده و پیام‌های مربوط بین تراکنش‌ها را بین دستگاه پذیرنده یعنی خودپرداز و مقصد تراکنش‌ها جابه‌جا می‌کند.

سوئیچ بانکی چه مزایایی دارد؟

سوئیچ سرعت پردازش تراکنش‌ها را افزایش می‌دهد و باعث بالا رفتن امنیت اعتبارسنجی تراکنش‌ها می‌شود. از سوی دیگر ارتباط بین سوئیچ‌ها را تسهیل می‌بخشد و ریسک را به میزان صد درصد بررسی می‌کند.