ویپاد به‌عنوان یکی از بازیگران نوآور در حوزه نئوبانک و بانکداری دیجیتال، با رویکرد فراگیری مالی، گامی بلند در مسیر تحول نظام اعتبارسنجی و تسهیلات خرد برداشته است. این نئوبانک با استفاده از مدل‌های یادگیری ماشین و هوش مصنوعی نه تنها فرایند تصمیم‌گیری را سریع‌تر و دقیق‌تر کرده، که امکان دسترسی اقشار فاقد سابقه بانکی به تسهیلات را نیز فراهم آورده است. در این گفت‌وگو با لیلا پاکروان‌نژاد، مدیر بانکداری دیجیتال داتین، نگاه راهبردی ویپاد به آینده اعتبارسنجی دیجیتال و ارائه تسهیلات مالی را بررسی کرده‌ایم که در ادامه آورده می‌شود.
شما به چه میزان از هوش مصنوعی استفاده می‌کنید و خودتان را در مسیر تحول دیجیتال کجای راه می‌بینید؟
رویکرد ویپاد در ارائه خدمات مالی، مبتنی بر داده است. ما داده‌ها را سرمایه قلمداد می‌کنیم و با استفاده از هوش مصنوعی، پتانسیل موجود در داده‌ها را استخراج می‌کنیم. هوش مصنوعی در حوزه اعتبارسنجی و تسهیلات برای ما ابزار توانمندساز است که فرایندهای تصمیم‌گیری را دقیق‌تر و سریع‌تر می‌کند. در حال حاضر ما از مدل‌های پیش‌بینی‌گر برای ارزیابی ریسک اعتباری افراد استفاده می‌کنیم. این مدل‌ها صرفا به گزارش‌های اعتباری سنتی تکیه ندارند؛ بلکه از داده‌های رفتاری درون برنامه‌ای و ثبات تعامل کاربران با اپلیکیشن استفاده می‌کنند. با این رویکرد توانسته‌ایم به بخش‌هایی از جامعه که در گذشته از سوی نظام بانکی در زمینه تسهیلات نادیده گرفته می‌شدند، خدمات تسهیلاتی خرد اما موثر ارائه دهیم. معتقدیم که در این مسیر، راه طولانی داریم و باید به‌گونه‌ای عمل کنیم که از تمامی ابزارها در جهت خلق ارزش استفاده کنیم.
آیا هوش مصنوعی می‌تواند در کاهش تبعیض‌های احتمالی در فرایندهای اعتبارسنجی و وام‌دهی کمک کند؟
هوش مصنوعی این فرصت را به ما می‌دهد که از داده‌های رفتاری برای ایجاد مدل‌های دقیق‌تر و فراگیرتر استفاده کنیم. در بسیاری از نظام‌های سنتی، ارزیابی اعتباری مالی افراد به داده‌های محدود و ایستا تکیه داشتند؛ مثل استفاده از سوابق تسهیلاتی یا کارت‌های اعتباری. با این روش‌ها بخش بزرگی از جامعه که فاقد سابقه اعتباری بودند، نادیده گرفته می‌شدند. از طرفی با ورود سلیقه شخصی به فرایند تصمیم‌گیری، ناخواسته تبعیض، در جریان ارائه تسهیلات قرار می‌گرفت. راهکارهای کاملا دیجیتالی چون ویپاد می‌توانند شفافیت ایجاد کنند و با استفاده از هوش مصنوعی مدل‌هایی طراحی می‌شوند که فرصت برابری در اختیار هموطنان قرار می‌دهند.
موسسات مالی با استفاده از هوش مصنوعی به چه مزایایی در حوزه اعطای تسهیلات دست می‌یابند؟
استفاده از هوش مصنوعی در این حوزه تنها یک ابزار فناورانه نیست؛ بلکه یک مزیت رقابتی راهبردی محسوب می‌شود که مرز بین بازیگرهای سنتی و نوآور را بازتعریف خواهد کرد. از جمله مهم‌ترین مزایای رقابتی که به‌دنبال استفاده از هوش مصنوعی ایجاد می‌شود، افزایش دقت در ارزیابی ریسک اعتباری است. در واقع این راه، تصویر دقیق‌تری از ریسک واقعی هر متقاضی را ارائه می‌کند و منجر به کاهش نکول می‌شود. یکی دیگر از اثرات آن، افزایش سرعت در اعطای تسهیلات است. در ویپاد بدون دخالت انسان و در کمتر از چند دقیقه، اعطای تسهیلات را انجام می‌دهیم. قطعا این سرعت، یک مزیت رقابتی جدی در بازار امروز است. مزیت بعدی دسترسی به بازارهای کم‌برخوردار است. هوش مصنوعی کمک می‌کند که تسهیلات به افراد فاقد سابقه اعتباری در نظام بانکی هم ارائه شود و این یعنی ایجاد دسترسی برای عموم افراد جامعه. شخصی‌سازی کردن پیشنهادات تسهیلات، مورد دیگری است که می‌توانم در این حوزه از آن نام ببرم. با استفاده از تحلیل داده‌های رفتاری و مالی، کاربر می‌تواند متناسب با نیاز و توان خود، پیشنهادهای متمایزی را دریافت کند که این موضوع، باعث تحول در تجربه کاربری و حتی افزایش وفاداری مشتری می‌شود. در آخر کاهش هزینه‌های عملیاتی است. به این صورت کاملا آنلاین، تسهیلات در اختیار کاربران قرار می‌گیرد و در نهایت هزینه‌های عملیاتی به‌شدت کاهش می‌یابد.
صنعت فین‌تک را در استفاده از هوش مصنوعی چقدر توسعه‌یافته می‌دانید؟
صنعت فین‌تک در استفاده از هوش مصنوعی در بسیاری از بخش‌ها پیشتاز بوده اما این توسعه به شکل نامتوازنی رخ داده است. در بعضی از حوزه‌ها مثل احراز هویت و کشف تقلب پیشرفت خوبی داشته اما در بخش‌هایی هم به بلوغ کافی نرسیده و با چالش‌هایی مواجه بوده است. در برخی حوزه‌ها مثل اعتبارسنجی هوشمند، دسترسی نابرابر به داده‌های باکیفیت مانع بزرگی برای توسعه این حوزه در استفاده از هوش مصنوعی بوده است. در مجموع صنعت فین‌تک در مسیر درستی قرار دارد اما برای رسیدن به مرحله توسعه پایدار نیاز به سرمایه‌گذاری بیشتر است.
منبع: هفته‌نامه کارنگ
