اسناد تجاری و اهمیت آن در توسعه تجارت
نیاز به توسعه پیوسته تجارت و مبادلات تجاری داخلی و بین‌المللی برای تضمین رشد و توسعه اقتصادی، ضرورت تسهیل و تسریع در فعالیت‌های تجاری را هر روز بیشتر از قبل می‌سازد و دولت‌ها را متعهد به تدوین قوانین و مقررات خاصی کرده است تا امنیت ذهنی مناسبی را برای تاجران و بازرگانان در روابط تجاری خود فراهم سازند.
دو نیاز اساسی کسب‌وکارها برای انجام معاملات تجاری عبارتند از امنیت و سرعت در انجام معاملات. بنابراین هر عاملی که بتواند این دو عامل را سرعت ببخشد، جزو ملزومات اصلی توسعه اقتصادی محسوب می‌شود. در عرف اقتصادی، اسناد تجاری چون سفته، چک، برات و ضمانت‌نامه بانکی، از جمله ابزارهایی هستند که توسط قوانین و مقررات به‌رسمیت شناخته شدهاند. آنها امکان امنیت و سرعت‌بخشی را برای مذاکرات، توافق‌ها و معاملات تجاری فراهم می‌آورند و درنتیجه به ابزارهایی بسیار مهم در حوزه تجارت تبدیل شدهاند.
در اصطلاح حقوقی، اسناد به نوشته‌هایی گفته می‌شود که در ارائه دلایل اثبات دعوا یا دفاعیات، به‌عنوان مدرکی مورد استناد قرار می‌گیرند. از این اسناد می‌توان برای اثبات اقدام، توافق یا تعهدات استفاده کرد. در حوزه حقوق تجارت، اسناد تجاری به اسنادی اطلاق می‌شود که در جریان روزانه تجار و کسب‌وکارها قرار دارند و همچنین قوانین تجارت شرایط خاصی را درباره آنها تعیین می‌کنند. بدین ترتیب اسناد تجاری شامل تمام اسناد تجاری از جمله چک، سفته، برات، اوراق قرضه، اوراق سهام، ضمانت‌نامه‌های بانکی و دیگر موارد مشابه می‌شوند. تفاوت میان این اسناد، از جنبه‌‌های تعریف و جایگاه آنها در نظام حقوقی کشور و همچنین نحوه کارکرد آنها است. با این توضیح وارد بررسی مفهوم ضمانت‌های تجاری می‌شویم.
مفهوم‌شناسی ضمانت‌های تجاری
عقد ضمانت، نوعی قرارداد حقوقی و مبتنی‌بر قانون است که به‌وسیله آن فردی به‌عنوان ضامن متعهد می‌شود تا در صورت عدم پرداخت بدهی/ عدم ایفای تعهدات توسط طرف اول یک قرارداد یا معامله، ضامن به‌جای او مبلغی را پرداخت کند و مسئولیت قانونی آن را برعهده بگیرد. یکی از انواع مهم عقد ضمانت، ضمانت‌نامه‌های بانکی هستند.
ضمانت، یکی از رایج‌ترین روش‌های تضمین پرداخت در اسناد تجاری است. اغلب دارندگان اسناد تجاری در زمان دریافت این اسناد از صادرکننده یا فردی که قصد واگذاری آن سند را دارد، از او یک ضامن معتبر مطالبه می‌کنند. در حوزه اسناد تجاری، یک فرد حقیقی و حقوقی می‌تواند به‌عنوان ضامن صادرکننده یا واگذارکننده سند تجاری عمل کند. با پذیرش ضمانت در اسناد تجاری، ضامن تعهد می‌کند که مبلغ مشخص‌شده در سند را در زمان مقرر (سررسید) و با رعایت شرایط قانونی به صاحب سند (که ممکن است طلبکار یا مشتری باشد) پرداخت کند.
در اسناد تجاری، ضمانت می‌تواند به دو روش انجام شود: ۱. ضمانت درون خود سند، ۲. ضمانت در سند جداگانه. اغلب ضمانت در اسناد تجاری صرفا شامل امضای ضامن در درون خود سند است؛ اما ضمانت همچنین می‌تواند در قالبی خارج از سند تجاری و در یک سند جداگانه هم ارائه شود. در این روش، جزئیات مربوط به موضوع ضمانت (یعنی سند تجاری) در سند جداگانه مشخص می‌شود و این سند به‌عنوان پیوست سند تجاری اصلی به کار می‌رود.
همان‌طور که توضیح داده شد، سند ضمانت باید در دعاوی حقوقی و دادگاه‌ها قابل استناد باشد و در نتیجه لازم است اعتبار آن توسط یک نهاد قانونی تضمین شود و این نهاد قانونی در عرف اقتصادی ایران، معمولا بانک است. هر چند دستگاه‌های دولتی، بیمه‌ها و نهادهای بازار سرمایه هم می‌توانند این نقش را برعهده بگیرند.
بنابراین لازم است انواع اسنادی تجاری قابل ارائه به‌عنوان ضمانت که توسط بانک‌ها قابل ارائه هستند را بررسی کنیم.
انواع اسناد تجاری قابل ارائه توسط بانک‌ها به‌عنوان ضمانت تجاری
ضمانت‌نامه بانکی
به زبان ساده ضمانت‌نامه بانکی یک سند تجاری است که توسط یک بانک (یا نهاد رسمی دیگر مانند وزارت امور اقتصادی و دارایی) به تقاضای یک فرد حقیقی یا حقوقی صادر می‌شود. متقاضی دریافت ضمانت‌نامه، این سند را به‌منظور تضمین اجرای تعهدات، به طرف مقابل خود (ذی‌نفع) ارائه می‌دهد. طی این سند به ذی‌نفع، تضمین داده می‌شود تا درصورتی که تعهدات، توسط طرف اول قرارداد/ معامله انجام نشد، ذی‌نفع بتواند با ارجاع به بانک یا نهاد صادرکننده ضمانت‌نامه، مبلغ مشخص شده در ضمانت‌نامه را با بی‌قید و شرط دریافت کند. به این ترتیب، ذی‌نفع قرارداد، تحقق منافع خود را در قرارداد/ معامله (یا دریافت خسارت درمقابل عدم ایفای تعهدات) را تضمین می‌کند.
بنابراین هر قرارداد ضمانت‌نامه بانکی شامل سه طرف می‌شود:
- متقاضی: فرد یا شرکتی (سازمانی) که از بانک درخواست صدور ضمانت‌نامه کرده است.
- ذی‌نفع: فرد یا شرکتی (سازمانی) که ضمانت‌نامه بانکی را دریافت کرده و از تضمین نهاد صادرکننده بهره میبرد.
- صادرکننده (بانک یا نهاد ضامن): نهادی که تعهد دارد درصورت عدم ایفای تعهدات توسط متقاضی، مبلغ تعهدشده را به ذی‌نفع پرداخت کند.
ضمانت‌نامه بانکی به‌عنوان یک ابزار «اعتمادساز» در تجارت و انواع معاملات شخصی و سازمانی اهمیت کلیدی دارد؛ چرا که ریسک‌های مالی و قراردادی را به‌ویژه در زمانی که طرفین قرارداد یا معامله یکدیگر را از قبل نمی‌شناسند، می‌کاهد و درنتیجه باعث افزایش احتمال به‌نتیجه‌رسیدن مذاکرات مالی شخصی و تجاری می‌شوند که نتیجه آن، توسعه و رشد اقتصادی کشور خواهد بود.
برخی از دلایل کلیدی اهمیت ضمانت‌نامه بانکی عبارتند از:
- تضمین اجرا و پرداخت: ضمانت‌نامه بانکی به طرفین معامله اطمینان می‌دهد که تعهدات مالی و غیرمالی انجام خواهند شد. اگر یکی از طرفین نتواند تعهدات خود را محقق کند، بانک به‌جای او، مبلغ تعهدشده را پرداخت می‌کند.
- اعتمادسازی بین طرفین: ضمانت‌نامه بانکی میزان اعتماد بین طرفین را افزایش می‌دهد. طرف‌های معامله با وجود این ضمانت، اعتماد بیشتری به انجام تعهدات طرف مقابل خواهند داشت.
- تسهیل معاملات: ضمانت‌نامه بانکی باعث می‌شود تا شرایط ضمنی معامله‌ها دارای اعتبار قانونی شوند و درنتیجه تجارت را تسهیل می‌کند. این ابزار با اعتمادسازی به طرفین معامله امکان انعطاف‌پذیری را در شرایط تجاری معامله می‌دهد.
- کاهش ریسک: با مبادله ضمانت‌نامه بانکی بین طرفین معامله، ریسک اجرای ناقص تعهدات مالی و غیرمالی کاهش می‌یابد. این به طرفین کمک می‌کند تا معاملاتشان را با اطمینان بیشتری انجام دهند.
- زمینه‌سازی برای توسعه کسب‌وکار: با داشتن ضمانت‌نامه بانکی، کسب‌وکارها می‌توانند با درگیرکردن منابع مالی کمتر، به اعتبار بیشتری برای عقد قراردادها و انجام معاملات خود دست یابند.
درکل، ضمانت‌نامه بانکی به‌عنوان یک ابزار اعتباری و حقوقی، امکان معامله ایمن‌تر و پویاتر را در دنیای امروز ایجاد می‌کند و به تضمین اجرا و پرداخت تعهدات و اعتماد بین طرفین کمک می‌کند.
انواع ضمانت‌نامه‌های بانکی عبارتند از:
- ضمانت‌نامه مناقصه یا مزایده
- ضمانت‌نامه پیمان
- ضمانت‌نامه ریالی تعهد پرداخت
- ضمانت‌نامه حسن انجام تعهد
- ضمانت‌نامه پیش‌پرداخت
- ضمانت‌نامه استرداد کسور وجه‌الضمان
- ضمانت‌نامه ریالی حسن انجام کار
- ضمانت‌نامه گمرکی
سفته و برات
از آنجایی‌که دریافت ضمانت‌نامه بانکی مستلزم شرایط و مراحلی است که معمولا زمان‌بر هستند و هزینه قابل‌توجهی را هم دربردارند، سفته و برات به‌عنوان دو نوع سند تجاری قانونی دیگر، در حوزه ضمانت، تبدیل به ابزارهایی پرکاربرد و حیاتی در تعاملات روزانه تجاری شدهاند که ضامن بسته‌شدن قراردادها و معاملات به شکلی ایمن و سریع هستند.
با توجه به ماده ۳۰۷ قانون تجارت ایران، سفته به معنای نوعی سند تجاری است که در آن امضاکننده تعهد می‌کند در زمان مشخص یا درصورت درخواست، مبلغ تعهدشده در متن سفته را در موعد معین یا عندالمطالبه در وجه حامل یا شخص معین یا به حواله‌کرد آن شخص، پرداخت کند. سفته از جمله اسناد تجاری است که در معاملات میان تجار و همچنین بین افراد عادی رواج دارد و نشانگر تعهد پرداخت است. مبلغ مورد تعهد در سفته معمولا وجه نقدی است و صادرکننده سفته ملزم به پرداخت وجه آن در زمان سررسید سفته به دارنده سفته است. امکان انتقال سفته به دیگری نیز به‌وسیله ضمیمه‌کردن نام شخص معین، افراد خاص در سند و امضای واگذارکننده و گیرنده امکان‌پذیر است.
ابزار دیگر ضمانت، برات است؛ یک نوع سند تجاری که به‌وسیله آن، صادرکننده از یک فرد خاص می‌خواهد در تاریخ تعیین‌شده، از جانب او مبلغی مشخص را به یک شخص ثالث یا به حواله کردن به او یا در وجه حامل پرداخت کند. بنابراین در لحظه صدور برات، سه نقش وجود دارد:
- صادرکننده برات یا برات‌کش: که برات را صادر می‌کند و امضا می‌کند.
- برات‌گیر یا قبول‌کننده برات: فردی که صادرکننده برات از او خواسته تا مبلغ موردنظر در برات را در سررسید آن پرداخت کند.
- دارنده برات یا برات‌دار: شخصی است که باید مبلغ برات را دریافت کند.
تا زمانی که برات‌گیر، ورقه برات را مشاهده نکرده و پرداخت را تائید نکرده باشد، هیچ‌گونه تعهدی نسبت به دارنده برات ندارد. اما پس از پذیرش، برات ارزش قانونی به خود می‌گیرد و قابلیت پیگرد قانونی دارد. از آنجایی که در ایران، چک عموما به‌عنوان ابزار پرداخت برای مبالغ بالا استفاده می‌شود، سفته و برات به شکل گسترده‌ای در معاملات و قراردادها بین طرفین مورد استفاده قرار می‌گیرند و اعتبار قانونی را به‌عنوان ضمانت ندارد. هر چند هنوز از آن به‌عنوان ضمانت هم استفاده می‌شود.
ضمانت‌نامه‌های تجاری در عصر تحول دیجیتال
ضمانت‌نامه‌های بانکی از دیرباز نقش مهمی در تسهیل مبادلات تجاری و کاهش ریسک طرفین در فرایندهای مالی داشته‌اند. با پیشرفت فناوری و ظهور بانکداری دیجیتال، ضمانت‌نامه‌های سنتی کاغذی دیگر پاسخگوی نیازها نیستند و لازم است ضمانت‌نامه‌های الکترونیکی و دیجیتال جایگزین آنها می‌شوند.
ضمانت‌های بانکی به‌شکل قابل توجهی به اسناد کاغذی و فرایندهای دستی وابستگی دارند. به‌کارگیری ضمانت‌نامه‌های بانکی کاغذی در تجارت، چالش‌های گوناگونی دارد:
- چالش‌های مربوط به مدیریت اسناد فیزیکی: هزینه‌ها، مخاطرات و تأخیرات مرتبط با چاپ، صدور، تبادل، بازیابی و احتمالا خرابی یا ازدست‌رفتن اسناد ضمانت فیزیکی
- چالش‌های مربوط به ردیابی و گزارش‌دهی: چالش‌های مربوط به ردیابی، گزارش‌دهی و شفافیت کلی وضعیت یک ضمانت و تغییرات متعددی که در طول دوره عمر آن اتفاق می‌افتد.
- عدم استانداردسازی: تلاش‌های دستی مورد نیاز برای بررسی، مذاکره و توافق درمورد شرایط ضمانت‌نامه به‌ازای شعب بانک‌ها
چالش‌های فوق باعث شده تا «تحول دیجیتال فرایندهای مربوط به امور ضمانت‌نامه‌های تجاری» تبدیل به بخشی کلیدی برنامه‌های تحول دیجیتال در امور مالی تجاری (Trade Finance) و به‌صورت خاص‌تر در حوزه بانکداری دیجیتال شود.
تحول دیجیتال حوزه ضمانت‌نامه‌های بانکی شامل فعالیت‌هایی همچون بهبود، بازمهندسی و بازطراحی فرایندها و گردش اطلاعات مرتبط با ضمانت‌نامه‌های بانکی در درون بانک با استفاده از فناوری دیجیتال است. این تغییرات به‌منظور کاهش وابستگی به اسناد کاغذی و افزایش سرعت، امنیت و شفافیت در فرایندهای مرتبط با این ضمانت‌نامه‌ها انجام می‌شود. در این روند، اطلاعات و اسناد مرتبط با ضمانت‌نامه‌های بانکی در محیط دیجیتال ذخیره، مدیریت و منتقل می‌شوند. همچنین فرایندهای اجرایی مرتبط با صدور، مدیریت، تغییرات و ابطال ضمانت‌نامه نیز با استفاده از فناوری‌های دیجیتال بهبود می‌یابد.
این تحول دیجیتال به کاهش هزینه‌ها و زمان انجام کار و بهبود تجربه مشتریان کمک می‌کند. بنابراین «دیجیتالی‌سازی ضمانت‌نامه‌های تجاری» به‌دنبال یافتن و بهره‌گیری فرصت‌های مختلف برای بهبود وضعیت فرایندهای مربوط به ضمانت تجاری است تا بدین ترتیب، وابستگی به فرایندهای مبتنی‌بر کاغذ و دستی کاهش یابد و تجربه مشتری نیز بهبود پیدا کند. فناوری‌های نوظهور مانند زنجیره‌بلوک، هوش مصنوعی و رایانش ابری، نحوه انجام عملیات بانکیِ مربوط به موضوع ضمانت‌نامه‌ها را از نظر نقطه آغاز عملیات، شیوه انجام عملیات و روش‌های تسویه معاملات، متحول ساخته‌اند.
نتایج نظرسنجی جهانی 2020 مجمع تجارت بین‌المللی (ICC) در زمینه امور مالی تجاری نشان داد که ۸۳ درصد از بانک‌های جهانی برای این حوزه یک استراتژی تحول دیجیتال در نظر گرفته‌اند. با این حال، تنها ۱۷ درصد از بانک‌ها اعلام کردند که به‌صورت موفقیت‌آمیز راه‌حل‌های دیجیتال را پیاده‌سازی کرده‌اند.
یک پلتفرم «ضمانت دیجیتال بانکی» شامل مجموعه‌ای از جریان‌های کاری (ورک‌فلو) دیجیتالی‌شده، فرم‌های استاندارد و زیرساخت‌های امنیتی برای احراز هویت مشتریان و مقابله با تقلب است. با متمرکز کردن کل فرایند صدور، استعلام و ابطال ضمانت‌نامه در یک پلتفرم و ایجاد پایگاه داده غیرقابل تغییر و کاملا شفاف برای تمامی طرف‌های ضمانت، این پلتفرم می‌تواند دو اصل ساده‌سازی و امن‌سازی معاملات تجاری را محقق کند. برخی مطالعات انجام‌شده در این زمینه، نشانگر آن است که با دیجیتالی‌سازی کل فرایندهای صدور ضمانت‌نامه، آنچه که قبلا تا یک ماه زمان میبرد، می‌تواند در کمتر از یک روز انجام شود که نشانگر افزایش بهره‌وری بیش از ۹۰ درصد در زمان انجام فرایند است.
مراحل دیجیتال در یک ضمانت‌نامه بانکی الکترونیکی شامل درخواست صدور ضمانت‌نامه، پیش‌نمایش و تائید، تمبرزنی دیجیتال، امضای الکترونیکی، قراردادن ضمانت‌نامه بانکی الکترونیکی نهایی در پورتال بانک (با قابلیت دریافت فایل PDF و همچنین استعلام اعتبار آن از طریق API) و اطلاع‌رسانی ضمانت‌نامه نهایی به ذی‌نفعان آن می‌شود.
ضمانت‌های بانکی دیجیتال مزایای متعددی دارند:
- سرعت بسیار بالا در صدور، ارسال و دریافت ضمانت‌نامه توسط طرفین
- حذف هزینه‌های اداری و عملیاتی مرتبط با مدارک فیزیکی
- امکان تائید هویت و اعتبارسنجی آنی طرفین
- جلوگیری از جعل و تقلب در ضمانت‌نامه‌ها
- ذخیره‌سازی و بایگانی آسان ضمانت‌نامه‌ها در فضای مجازی
- قابلیت رهگیری و پیگیری ضمانت‌نامه‌های صادرشده
- کاهش ریسک اعتباری در معاملات الکترونیکی
- شفافیت بیشتر فرایندها با ثبت در بلاکچین
با توجه به این مزایا، انتظار می‌رود ضمانت‌نامه‌های بانکی دیجیتال نقش کلیدی در گسترش تجارت الکترونیکی و اقتصاد دیجیتال داشته باشند. بانک‌ها می‌توانند با ارائه این خدمات، زمینه را برای معاملات ایمن‌تر و توسعه بانکداری دیجیتال فراهم کنند.
کاربردهای ضمانت‌نامه‌های بانکی دیجیتال
ضمانت‌نامه بانکی دیجیتال در فرایندهای تجاری کاربردهای گوناگونی دارد که مهم ترین آن، متعهدشدن طرفین یک قرارداد تجاری به انجام تعهدات خود است. به همین دلیل، دیجیتالی‌شدن آن، می‌تواند باعث قابلیت ادغام در تمامی فرایندهای الکترونیکی و تعاملات کسب‌وکاری اینترنتی شود. اهمیت وجود چنین قابلیتی وقتی آشکار می‌ّشود که بدانیم به‌صورت بالقوه هر قراردادی که فی‌مابین دو شخص حقیقی/ حقوقی منعقد شود، می‌تواند شامل مبادله ضمانت‌نامه الکترونیکی باشد. به‌عنوان نمونه می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- ارائه تعهد توسط فروشگاه اینترنتی برای ارسال کالاهای گران‌قیمت خریداری‌شده توسط مشتریان
- جایگزین قانونی برای سرویس پرداخت امن وجه در معاملات اینترنتی (که در آن یک واسطه، پول پرداختی مشتری را تا زمان تحویل کالا نگهداری می‌کند.)
- تعهد پرداخت وجه توسط بازارگاه (مارکت‌پلیس)های اینترنتی به فروشندگان فعال روی آنها
- ضمانت امن‌بودن سرمایه‌گذاری در قالب تأمین مالی جمعی (کرادفاندینگ) و سایر طرح‌های سرمایه‌گذاری اینترنتی
- ضمانت‌نامه ایفای تعهدات طرفین در قراردادهای کسب‌وکاری پلتفرم‌های دیجیتالی B2B به‌ویژه در حوزه زنجیره تأمین (SCM) و امور مالی تجارت (Trade Finance)
- تعهدنامه پرداخت وجه توسط اشخاص حقوقی ازپلتفرم‌های دیجیتالی B2B (زمانی که مبلغ قابل پرداخت، بالاتر از سقف پرداخت از طریق ابزارهای اینترنتی باشد.)
طبیعتا به‌دلیل قوانین و مقررات و شرایط امنیتی لازم برای احراز هویت و رعایت تشریفات قانونی، صدور ضمانت‌نامه نمی‌تواند در درون پلتفرم‌های اینترنتی به‌صورت مستقیم اتفاق بیفتد و لازم است فرایند آن در درون پلتفرم خود بانکْ پیش برود؛ اما امکان دیجیتالی‌کردن ثبت درخواست و همچنین اعلام نتیجه فرایند و استعلام اعتبار ضمانت‌نامه‌ها به شکل دیجیتال و مبتنی بر API وجود خواهد داشت.
ضمانت‌نامه‌های بانکی دیجیتال در ایران
با توجه به اهمیت توسعه ابزارهای تضمین امنیت و اعتبار قراردادهای الکترونیکی که در بخش‌های قبلی توضیح داده شد، خوشبختانه در کشور عزیزمان ایران هم اقدامات بسیار قابل‌توجهی از سوی نهادهای مسئول قانونی صورت پذیرفته است که دو مورد آن در زیر آمده است:
- ابلاغ شیوه‌نامه برات الکترونیکی: برات الکترونیکی به‌عنوان یکی از ابزارهای تأمین مالی زنجیره تأمین و متکی بر «دستورالعمل ارائه خدمات تأمین مالی زنجیره تأمین توسط مؤسسات اعتباری» طراحی شده و شیوه‌نامه اجرایی استفاده از این ابزار، پس از تصویب کمیسیون اعتباری به تائید هیأت‌عامل بانک مرکزی رسیده است. به‌موجب این شیوه‌نامه، علاوه‌بر معرفی برات الکترونیکی به‌عنوان یکی از ابزارهای تأمین مالی، شرایط قبولی برات، تنزیل، انتقال برات بین بنگاه‌های عضو زنجیره تأمین و… تشریح شده و طی ابلاغیه‌ای در آذر ماه ۱۴۰۰ توسط اداره تأمین مالی زنجیره تولید بانک مرکزی، به بانک‌های کشور ارسال شده است.
- راه‌اندازی سامانه سفته و برات الکترونیک: سامانه سفته و برات الکترونیکی در چارچوب پروژه خزانه‌داری الکترونیک به‌عنوان ابزاری برای استفاده در زنجیره تأمین و توزیع طراحی و راه‌اندازی شده است. سامانه مدیریت یکپارچه سفته و برات الکترونیک براساس الزام بند (ج) ماده 67 برنامه ششم توسعه کشور به‌منظور دیجیتالی‌شدن اسناد تجاری (سفته، برات و تمبر) ایجاد شده و بر این اساس، امکان خرید، صدور و ظهرنویسی سفته و برات به‌صورت الکترونیکی، آنلاین و بدون مراجعه به شعب یا واحدهای فروش سفته برای کاربران فراهم شده است.
بدین ترتیب در ایران، سفته/ برات الکترونیکی سندی تجاری است که به‌صورت الکترونیکی صادر می‌شود و براساس آن، یک فرد یا شرکت، متعهد می‌شود تا در موعد معین یا عندالمطالبه، مبلغی مشخص را به شخص معین دیگرـ به‌صورت مستقیم (سفته) یا با تضمین بانک (برات) ـ پرداخت کند. سفته/ برات الکترونیکی قابلیت خریداری شدن و صدور به‌صورت ۲۴ ساعته و آنلاین را دارا است. همچنین، امکان انتقال، ظهرنویسی و ابطال سفته به‌صورت الکترونیکی توسط سامانه وزارت امور اقتصاد و دارایی فراهم شده است.
تاکنون کاربرد سفته الکترونیکی صرفا به گرفتن تضمین بازپرداخت توسط استارت‌آپ‌های لندتک (وام‌دهی آنلاین) محدود بوده و برات الکترونیکی هنوز کاربرد قابل‌توجهی نیافته است. درضمن درمورد ضمانت‌نامه‌های بانکی دیجیتال هم تاکنون پلتفرمی در کشور توسعه داده نشده است. امید می‌رود در روزهایی که «تحول دیجیتال» در بانک‌های کشورمان درحال حرکت از سطح استراتژی به‌سطح اجرا و تجارت الکترونیکی نیز درحال رشد روزافزون است، توجه به دیجیتالی‌سازی فرایندهای زیرساخت معاملات دیجیتالی از جمله ضمانت‌نامه‌های بانکی دیجیتالی، مورد توجه مدیران پرتلاش شبکه بانکی کشور قرار بگیرد.
نویسندگان:
مجید فیروزی، مدیرعامل شرکت مشاوره فین‌تک تیتاتک
مریم عبایی، مدیر پروژه شرکت مشاوره فین‌تک تیتاتک
داتین
راهکارها
سرمایه‌های انسانی
ارتباطات