جایی کار کنید که رشد شما را رقم بزند
EN
EN

کربنکینگ

از زمانی که موضوع پیاده‌سازی سیستم‌های یکپارچه در شبکه بانکی کشور مطرح شد، جنگ میان طرفداران تمرکز و غیرمتمرکز نیز آغاز شد، این جنگ تقریباً ۱۰ سال به طول انجامید اما درست زمانی که به نظر می‌رسید این جنگ به پایان رسیده است و شبکه بانکی روی پیاده‌سازی سیستم‌های متمرکز با یکدیگر به توافق رسیده‌اند، مفهومی با عنوان کرلس (CORELESS) یا کر غیرمتمرکز از سوی شرکت داتین مطرح شد. آیا تغییر کُربانک‌ها با وجود هزینه زیادی که صرف پیاده‌سازی کربنکینگ خود کرده‌اند ضرورت دارد؟ حمید رضا آموزگار، معاون توسعه محصول داتین، به این سوال پاسخ داده است.
بانک‌های سنتی برای مدیریت همه چیز، از حساب‌ها گرفته تا تراکنش‌ها، به Core Banking متکی هستند. Coreless رویکرد جدیدی است که یک سیستم یکپارچه تفکیک شده و راه‌حلی چابک‌تر و سازگارتر برای توسعه ویژگی‌ها و عملکردهای جدید ارائه می‌دهد.
معاون مشارکت‌ها و سرمایه‌گذاری‌های داتین:
داتین از جمله مهم‌ترین شرکت‌های ایران در حوزه ارائه راهکارهای مالی به بانک‌هاست و طبق گفته هومن مسگری در 12 سال گذشته موفق به تولید 42 محصول متنوع شده و در جایگاه دومین شرکت عرضه‌کننده این نوع خدمات ایستاده است. عوامل متعددی در کسب این موفقیت نقش دارد که فرهنگ سازمانی و تخصص‌گرایی در صدر آن قرار می‌گیرد. مسگری در این گفت‌وگو علاوه‌بر معرفی شرکت داتین به جزئیات پروژه مهاجرت بانک کارآفرین نیز می‌پردازد.
نوآوری در اکوسیستم بانکی هرچند بسیار پیشروتر از بخش‌های دیگر کشور بود اما به نظر می‌رسد طی چند سال گذشته دچار یک رکود نسبی شده است و پروژه‌های نوآورانه با سرعتی که انتظار می‌رود اجرا نمی‌شود یا شکل اجرایش آنقدر تغییر می‌کند که دیگر شبیه آنچه از ابتدا برای آن برنامه‌ریزی شده بود نیست.
مدیرمحصول بانکداری دیجیتال داتین در سمینار نرم‌افزاری دانشگاه صنعتی شریف:
لیلا پاکروان‌نژاد، مدیرمحصول بانکداری دیجیتال داتین در نخستین سری از سمینارهای نرم‌افزاری دانشگاه صنعتی شریف به ارائه‌ای تحت عنوان «چارچوب چابک مقیاس‌شده» پرداخت و جدیدترین تجربیات خود درباره رویکرد اجایل را برای حاضران تشریح کرد.
در بحث کرلس مهم‌ترین بحث، فرهنگ سازمانی است. در قدم نخست، سازمان باید قبول کند که ما می‌خواهیم یک کرلس داشته باشیم؛ راهکاری که هر تکه از پازل‌ آن به شکل مستقل عمل کند. وقتی می‌خواهیم سامانه‌ها را به‌گونه‌ای طراحی کنیم که قابلیت ارائه وب‌سرویس و داده را با هم داشته باشند؛ همه این موضوع را قبول کنند که می‌خواهند بخشی از کار را به عهده بگیرند.
در میان شرکت‌های توسعه‌دهنده نرم‌افزارهای بانکی، به تازگی موضوع تولید و استقرار نرم‌افزار بانکداری بدون هسته یا Coreless ‌Banking در جریان است. درکنار مزایای بسیار زیادی که نتیجه این تغییر است، چالش‌هایی نیز از نظر سخت‌افزاری ایجاد می‌شود که در این مقاله نیم‌نگاهی به برخی از مهم‌ترین آنها خواهیم داشت.
اصرار برای نگه‌داشتن سیستم کربنکینگ به‌صورت همان هسته‌ متمرکز که قابلیت زیادی برای تغییر و نوآوری ندارد، امکان ارائه‌ سرویس‌های جدید و ورود به بازارهای جدید را از ما می‌گیرد. در سیستم کربنکینگ، یک چسبندگی بین لایه‌ سرویس و لایه‌ زیرساخت ایجاد می‌شود. درحالی که اگر به‌صورت کرلس عمل کنیم، وابستگی سرویس به زیرساخت کم می‌شود.
در بنچ مارک بانکداری جهانی در سال 2022، اين سوال را از هزار رهبر ارشد بانکی پرسیدند که «اولویت اصلی آنها برای تحول عملیاتی بانک خودشان چیست؟» در جمع‌بندی، 37 درصد از كل افراد پاسخگو، موضوع انتقال به یک سیستم کربنکینگ مدرن و مبتنی‌بر ابر را از اولويت‌های اصلی خود اعلام كردند.
در سنوات اخیر، فناوری اطلاعات با سرعت شگفت‌انگیزی در حوزه‌های مختلف، از جمله صنعت بانکداری، تحول ایجاد کرده است. بانک‌های ایرانی نیز در این راستا پیشرفت‌های چشمگیری داشته‌اند. از جمله مفاهیمی که به‌تازگی در این زمینه مطرح شده، گذر از بانکداری متمرکز (Core Banking) به مفهوم بانکداری بدون هسته (Coreless Banking) است.
امروزه با پدیدآمدن پلتفرم‌های ابری که ضمن تضمین قابل‌اعتمادبودن و مقیاس‌پذیری در بالاترین سطح از استانداردها، قیمت بسیار مناسبی هم برای خدمات خود ارائه می‌دهند، بازاندیشی این سوال بنیادین که آیا بانک‌ها حتما باید خودشان مدیریت زیرساخت ابری خود را به‌صورت متمرکز برعهده داشته باشند، ضروری به‌نظر می‌رسد.
درحال حاضر، بانک‌های متعددی از خدمات بانکداری ساخت‌پذیر تمنوس استفاده می‌کنند که از جمله می‌توان به Garanti BBVA International اشاره کرد؛ بانک مذکور به لطف استفاده از این پلتفرم، موفق شده تا به یکی از نخستین‌ بانک‌های هلند تبدیل شود که از فضای ابری برای فرایندها و پایگاه‌های داده مشتریان استفاده می‌کند.
سیستم‌های یکپارچه سال‌های گذشته، که زمانی به‌عنوان بستر بانکداری در نظر گرفته می‌شدند، اکنون به‌صورت فزاینده‌ای به‌عنوان مانعی برای گام‌های مترقی در این بخش عمل می‌کنند. درمقابل، بانکداری Coreless، با جهت‌گیری بخش‌بندی‌شده و ماژولار خود، راه روبه‌جلو را هموار می‌کند.
بانکداری باز یک جنبش جهانی است که درحال تغییر شکل اکوسیستم خدمات مالی و تغییر ایده بانکداری است. این مهم، پیامدهای بسیار قابل توجهی برای سوئیچ‌های بانکی دارد.
اصطلاح «بانکداری بدون Core» یا (Coreless Banking) از محدودیت‌های سیستم‌های Core سنتی پدید آمده و از معماری بانکی‌ای دفاع می‌کند که به یک Core واحد و یکپارچه وابسته نیست. درعوض، از پلتفرم‌های مبتنی‌بر پردازش و ذخیره‌سازی ابری، APIها (رابط‌های برنامه‌نویسی کاربردی) و معماری ریزخدمات (Microservices) برای ایجاد یک زیرساخت بانکی انعطاف‌پذیر و مقیاس‌پذیر استفاده می‌کند.
پیشرفت و مطابقت با تکنولوژی‌های جدید، در قالب یک نرم‌افزار متمرکز، نیاز به حل مسائل پیچیده‌ای دارد که گاه ممکن نیست و گذار به نرم‌افزاری با معماری جدید‌تر، گریزناپذیر است. پس کرلس را می‌توان آینده کربنکینگ دانست؛ آینده‌ای که فراتر از قدم بعدی است و نوری برای ادامه مسیر.
هفتمین شماره از فصلنامه فناوری‌های مالی یک رویکرد آینده‌پژوهانه در صنعت بانکداری است. این شماره، کرلس بنکینگ را درحالی بررسی می‌کند که تنها چند شرکت در دنیا به‌صورت رسمی فعالیت خود را در این حوزه آغاز کرده‌اند.
ششمین شماره از فصلنامه فناوری‌های مالی منتشر شد
ششمین شماره از فصلنامه فناوری‌های مالی با عنوان «هم‌افزایی صنعت بیمه و فناوری اطلاعات» منتشر شد. این بار صاحب‌نظران صنعت بیمه کشور، چالش‌هایی را مطرح کرده‌اند که رفع آنها جز با فناوری میسر نیست.
امروز 12 سال از تاسیس داتین می‌گذرد؛ شرکتی که از دل واحد راهکارهای بانکی فناپ با فلسفه وجودی فراگیری مالی متولد شد و در این سال‌ها توانسته با رویکرد توسعه‌گرایی و نگرش مقیاس‌‌پذیری، ۴۲ محصول و خدمت را درجهت حل مسائل فناورانه بانکی و بیمه طراحی کند.
مهاجرت بانک کارآفرین به راهکارهای جامع بانکی داتین به‌صورت یک‌باره و با انجام مهاجرت توامان داده‌های حوزه‌های منابع، مصارف و ارزی در روزهای پنج‌شنبه و جمعه 21 و 22 دی ماه و در کمتر از یک‌سال انجام شد.
دانش‌آموختگان گروه‌های مهندسی کامپیوتر و مهندسی برق دانشگاه خاتم 23 آذرماه در محل این دانشگاه گرد هم آمدند تا از تجربیات کاری خود در زمان تحصیل برای دانشجویان ورودی جدید بگویند.
با هدف آشنایی بیشتر با فرایند توسعه محصول در این شرکت، با «حمیدرضا آموزگار»، معاون توسعه محصول در داتین گفت‌وگو کرده‌ایم. چرا که چگونگی کارکرد تیمی در این وسعت برای توسعه نرم‌افزارهایی در این مقیاس، از لحاظ تجربی بسیار اهمیت دارد.
گفت‌وگو با سمانه حیدری، مدیر محصول منابع بانکداری متمرکز داتین که معتقد است با توجه به موانع محیطی ما دو انتخاب داریم؛ یا قربانی باشیم و هیچ کاری نکنیم یا با موانع مبارزه کنیم و حق‌مان را بگیریم.
مدیر واحد راهکارهای سازمانی داتین:
روزبه زند مدیر راهکارهای سازمانی داتین می‌گوید با توجه به تغییر تکنولوژی احتمال اجرای موفق پروژه‌های ERP قوت گرفته است و این پروژه‌ها در مجموعه‌هایی که از سطح تکنولوژی بالاتری برخوردارند، سریع‌تر و بهتر پیاده‌سازی می‌شود.
سیستم کربنکینگ به طور کلی از سرورهای بک‌اند تشکیل می‌شود. به زبان ساده، این نوع از سرورها داده‌های کاربران را در صورت درخواست، از طریق واحد اطلاعات مرکزی بازیابی می‌کنند و عملیات درخواستی آنها صورت می‌گیرد.
روایت یک دهه تلاش و تجربه‌های یکتا
به مناسبت دهمین سالگرد تاسیس شرکت داتین، گزارش ده‌سالگی این شرکت با عنوان «داستان داتین» منتشر شد. مسیری که شش سال پیش از تاسیس شرکت داتین، با راه‌اندازی فناپ و تولید نرم‌افزار کربنکینگ تماما بومی برای «بانک پاسارگاد» آغاز می‌شود.
داده‌های بانک قوامین سابق به عنوان چهارمین واحد ادغامی در روزهای ۱۸ و ۱۹ آذرماه با موفقیت به بانک سپه مهاجرت داده شد. برای انجام این مهاجرت، از روز پنج‌شنبه هجدهم آذرماه با قطع سامانه‌های بانک‌ قوامین و تایید تحویل دیتای مشتریان، بستر زیرساخت آماده و فرایند مهاجرت آغاز شد.
داتین با انجام مهاجرت داده‌های دو بانک سابق مهر اقتصاد و حکمت ایرانیان به سامانه‌های بانک سپه، رتبه دوم پردازش تراکنش را بر اساس آمار تراکنش‌های شتابی در بین ارائه‌دهندگان کربنکینگ در کشور، به نام خود ثبت کرد.
مهاجرت داده‌های موسسه اعتباری کوثر به راهکار جامع بانکی داتین در بانک سپه، از روز پنج‌شنبه 21 مردادماه آغاز شد و صبح جمعه، بیست‌ودوم به پایان رسید. این مهاجرت به‌ صورت یک‌باره انجام شد و به همین دلیل مشتریان موسسه کوثر قدیم، برای دریافت خدمات خود نیازی به تغییر کارت، دسته چک، و... ندارند.
معاون توسعه محصول داتین از تجربه استقرار کربنکینگ بانک سپه می‌گوید:
یک‌ سال از مهاجرت بانک سپه به سیستم کربنکینگ جدید می‌گذرد. مهاجرتی با برنامه‌ریزی «داتین» که با خواست مدیران بانک سپه برای حرکت در مسیر بانکداری نوین همراه بود. این همکاری مشترک در سال گذشته، بانک سپه را باری دیگر در حافظه تاریخی بانکداری کشور متمایز کرد. نتیجه آن هم انتقال داده‌های بانکی بود که یک قرن تاریخ بانکداری کشور را از سر گذرانده است.
بیگ‌بنگ و مهاجرت سپه
امروزه اغلب تامین‌کنندگان سامانه‌های بانکداری متمرکز، راه‌حل‌های مهاجرت به این سامانه را نیز به مشتریان خود عرضه می‌کنند. البته به‌طور معمول، تامین‌کنندگان، انواع روش‌های مهاجرت را پشتیبانی‌کرده و انتخاب روش مهاجرت را برعهده مشتریان خود می‌گذارند. هرچند در این انتخاب استراتژیک، نقش همراه و مشاور را برای مشتریان خود ایفا می‌کنند.
محمد نژادصداقت، مدیرعامل داتین:
محمد نژادصداقت، مدیرعامل داتین در میزگردی با عنوان «مهاجرت کربنکینگ سپه از آغاز تا انتها» که توسط رادیو عصر پرداخت برگزار شد، از وضعیت پروژه بانک سپه و برنامه‌های این شرکت برای ادغام پنج بانک دیگر در کربنکینگ امید گفت.
با ابلاغ مصوبه هیئت‌مدیره بانک سپه، تا پایان سال ۱۴۰۰ سامانه کربنکینگ هر پنج بانک ادغامی در سپه شامل بانک‌های انصار، مهر اقتصاد، حکمت، کوثر و قوامین به سامانه جامع بانکی داتین، که در بانک سپه پیاده‌سازی‌ شده است، مهاجرت داده می‌شوند.
در ساختار سازمانی داتین بخش مهمی بانام معاونت توسعه محصول وجود دارد که حمیدرضا آموزگار، عضو هیئت‌مدیره این شرکت، مدیریت آن را بر عهده دارد. تمام محصولاتی که در داتین توسعه می‌یابند؛ از تحقیق و توسعه گرفته تا طراحی و تولید؛ زیر نظر این معاونت شکل می‌گیرد.
محمد نژادصداقت، مدیرعامل داتین:
محمد نژادصداقت، مدیرعامل داتین در میزگردی با عنوان «چالش‌های پشتیبانی، محصولات و خدمات فناورانه صنعت بانکی» که روز جمعه سوم بهمن‌ماه در برنامه رادیو عصر پرداخت، برگزار شد به مسائل این روزهای صنعت بانکی و پرداخت در حوزه نرم‌افزار، پرداخت و به این سوال پاسخ داد که داتین برای حل آنها چه راهکارهایی را اتخاذ کرده است.
«رابطه کربنکینگ و تحول دیجیتال» موضوع نشست تخصصی بود که بیست‌وچهار دی‌ماه در ششمین نمایشگاه تراکنش مالی ایران برگزار شد.
معاون فروش و امور مشتریان داتین در تشریح آخرین پروژه‌های این شرکت گفت: از ابتدای امسال داتین در کنار سایر پروژه‌ها و مشتریان خود، روی پروژه راهکار بانکی بانک معظم سپه تمرکز کرده که این پروژه درحال پیشرفت وفق طرح مدیریت پروژه مصوب است.
فرایند مهاجرت بانک سپه به سامانه یکپارچه بانکی داتین از دی‌ماه آغاز می‌شود و تکمیل آن ۹ ماه به طول خواهد انجامید. طبق قرار داد منعقد شده میان بانک سپه و هلدینگ فناپ پیاده‌سازی سامانه یکپارچه بانکی داتین در شعب بانک سپه در یک دوره زمانی ۱۸ ماهه صورت خواهد گرفت و پس از آن در ۱۸ ماه باقی مانده نیز پشتیبانی از این سرویس آغاز می‌شود.
نگاهی به فعالیت‌های شرکت «داتین»
ساختمانی آرام در انتهای خیابان ناهید شرقی در جردن، محل انجام مصاحبه با یکی از شرکت‌های برتر در حوزه فناوری­های بانکی بود، شرکتی که توانست در روندی طولانی، حرفه ای و کاملا تخصصی مسئولیت تامین سامانه کربنکینگ بزرگترین بانک کشور یعنی «سپه» را بر عهده بگیرد و طبق یک برنامه زمان­بندی شده، مقدمات پیوستن به این بانک را فراهم کند.
سلمانی در گفت و گو با فابا نیوز درباره پروژه انتخاب داتین و شایعاتی که پیرامون آن اخیرا عنوان شده بود گفت: انتخاب پیمانکار پروژه کربنکینگ سپه پروسه‌ای چند ساله، چندلایه، علمی و بر اساس استانداردهای به روز دنیا بود.